Nafile Bir Orucu Bozmak
Nafile bir oruç, rivayete göre herhangi bir mazerete dayanmasa da bozulabilir. Ziyafet (misafir ağırlama) ise kuvvetli görüşe nazaran hem misafiri ağırlayan, hem de misafir için bir mazeret olup (böyle bir durumda oruç bozanlara) büyük bir müjde vardır. *1 Hangi durumda olursa olsun nafile oruç bozulduğunda, kaza edilmesi gerekir; *2 ancak şu beş günde yani dinî bayram günleriyle teşrik günlerinde başlanılan nafile oruç
bozulduğunda rivâyetin zahirine göre kazası lâzım gelmez.*3 Yine de her şeyin doğrusunu Allah Teâlâ bilir.
*1 Rivayet olunduğuna göre Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyurmuşlardır: “Bir (müslüman) kardeşinin hatırına (nafile) orucunu bozan kimseye, bin günlük (nafile) oruç sevabı verilir. (Bozduğu) bir günlük (nafile) orucu kaza eden kimseye de iki bin günlük (nafile) oruç sevabı verilir,” Müellif merhumun büyük müjde diye işaret ettiği şey, işte. bu hadis-i şerifte gecen büyük sevaptır.
*2 Yani orucun bozulması ister bir mazerete dayansın ister dayanmasın, oruç ister kasden bozulmuş olsun ister olmasın bütün bunlar, oruca bilerek başlandığı takdirde meydana gelir. Ama oruç tutmakta olduğunu zanneder, sonra da böyle bir şey olmadığının farkına varırsa ve farkına varır varmaz da yerse herhangi birşeyi kaza etmesi lâzım gelmez. Farkına vardıktan (meselâ) bir saat sonra yerse kaza etmesi
gerekir. Bunun sebebi, hatırladıktan sonra biraz vakit geçtiği halde yemeyince sanki oruca niyet etmiş gibi olacağı içindir.
*3 Bunun sebebi, bu beş günde tutulan orucun bozulması emrolunduğu ve| tamamlanmasının caiz olmadığı içindir. Çünkü özellikle bu günlerini herhangi birinde oruç tutmaya başlamak, yasaklanmış birşeyi irtikâb etmek ve Allah’ın ziyafetine yüz çevirmek olacağından (bu günlerde başlanılan bir) orucun bozulması emrolunmuştur. Ebû Yûsuf ile Muhammed ise, bozulan bu orucun kazası lâzım geldiği
görüşündedirler. Çünkü bir ibâdete başlandığında tıpkı nezir gibi ve mekruh vakitlerde başlanılan namazlar gibi namaza başlamak arasındaki farkın Ebû Hanîfe’ye göre sebebi, başlanılan bir ibâdetin tamamlanması vacip bağlayıcı olur, (yani tamamlanması gerekir). Bu günlerin herhangi birinde oruca başlamak ile mekruh vakitlerde olduğu ve bozulduğunda kaza edilmesi de bu vücûba bağlı olduğu içindir; ama bu günlerin herhangi birinde oruca başlayanların oruçlarını tamamlamaları vacip değildir.