HZ.KÂLiB ALEYHiSSELÂM

isrâiloğullarına gönderilen peygamberlerden. Yâkûb aleyhisselâmın on iki oğlundan fiem’ûn’un neslindendir. Babasının ismi Yuknâ’dır. Tam ismi, Kâlib bin Yükna bin Bariz bin Yehuda bin Yakub’dur. Kendisine Yûşâ aleyhisselâmdan sonra peygamberlik verildi. Mûsâ aleyhisselâma bildirilen dînin emir ve yasaklarını insanlara tebliğ etti (bildirdi.) Musa aleyhisselama gençliğinden itibaren yardım etti. Mûsâ aleyhisselâm Allahü teâlânın emriyle isrâiloğullarını Arzı mev’ûd (Filistin ve Suriye) denilen yere götürmek üzere yola çıkınca, isrâilo- ğullarının her kolundan birer temsilci seçerek, Filistin bölgesinde yaşayan cebbârların (zâlim hükümdârların) ve ahâlisinin durumu hakkında haber getirmeye gönderdi. Bu temsilciler arasında Kâlib aleyhisselâm da vardı. Gidenler, cebbârların ve ahâlinin iri cüsseli ve kuvvetli olduklarını görerek korktular. Gördüklerini isrâiloğullarına anlatıp, onları harbe gitmekten vazgeçirdiler. Temsilciler arasında bulunan Yûşâ bin Nûn ve Kâlib bin Yuknâ aleyhimesselâm gidip gördükleri kimselerin, görüldüğü gibi kuvvetli olmadıklarını, zâhirde öyle olsa bile korkak ve kalplerinin zayıf olduğunu söylediler. isrâiloğullarının, Allahü teâlânın yardımıyla o beldeleri fethedebileceklerini anlattılar. israiloğo- ğulları Yûşâ ve Kâlib aleyhimesselâma karşı çıkarak taşa tuttular. Fakat Mûsâ aleyhisselâmın diğer yardımcıları gibi Kâlib aleyhisselâm da azan ve yoldan çıkan isrâiloğulları karşısında onu yalnız bı- rakmayıp, yardım ettiler. Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmin Mâide sûresi 23. âyetinde meâlen buyurdu ki Allahü teâlâya îmân edip, O’ndan korkanlardan (Yûşâ bin Nûn ve Kâlib bin Yuknâ adındaki) iki kimse, isrâiloğullarına dediler ki: “Ey isrâiloğulları! Cebbârların (zâlimlerin) şehrinin kapısından hemen girin (onların iri cüsseli olmalarından korkmayın). Bir defa kapıdan girdiniz mi (Allahü teâlânın yardımıyla) elbette siz gâ- liplerden olursunuz. Siz gerçekten mümin kimseler iseniz, Allahü teâlâya tevekkül ediniz.” isrâiloğullarının Tih Çölünde kaldığı kırk sene içinde, Mûsâ aleyhisselâmın yanından ayrılmayan Kâlib aleyhisselâm, onun vefâtından sonra, Yûşâ aleyhisselâma yardım etti. Yûşâ aleyhisselâm vefât etmeden önce Kâlib aleyhisselâmı yerine halîfe bı- raktı. Yûşâ aleyhisselâmın vefâtından sonra israiloğoğullarından ordu hazırlayıp, zâlim hükümdârlarla savaştı ve onları mağlûb etti. Sonra Mısır’a gitti. Hazkîl aleyhisselâmla birlikte israiloğullarının Allahü teâlâya îmân ve ibâ- det edip, Mûsâ aleyhisselâmın dîni üzere kalmaları için çalıştı ve Mısır’da vefât etti.