EbûUbeyde Bin Cerrâh – Cennetle müjdelenen ümmetin emîni.

Araplar arasındaki nâdir okuma-yazma bilenlerden olan EbûUbeyde bin Cerrâh ve arkadaşları Osman bin Maz’ûn, Ubeyde bin Hâris, Abdurrahman bin Avf, Ebû Seleme, Hazret-i Ebû Bekir’in vâsıtasıyla, Resûlullahınhuzûrunda Müslüman oldular.

Hazret-i EbûUbeyde, Hazret-i Ebû Bekir’in vâsıtasıyla îmâna gelenlerin onuncusudur. Îmâna geldiğinde 31 yaşındaydı. O günden, vefâtına kadar malıyla, mevkisiyle ve canıyla İslâmiyeti yaymak için çalıştı.

 

İki defa hicret etti

Mekke’de kâfirlerin eziyet ve işkencelerinin artması üzerine, Peygamber efendimizin izniyle Habeşistan’a hicret etti. Sonra Medîne’ye hicret edince, Peygamberimiz onu Hazret-i Sa’d bin Mu’âz ile kardeş yaptı.

 

Bedir gazâsında, düşman saflarında babası da bulunuyordu. Bu gazâya melekler de katılmış, insan şekline girerek ellerindeki kılıçlar ile kâfirlerle çarpışmıştı. Bu savaşta EbûUbeyde büyük kahramanlık göstermişti.

 

Hazret-i Ubeyde, Uhud cenginde de büyük kahramanlık gösterdi. Peygamber efendimiz, EbûUbeyde ile Sa’d bin EbîVakkâs hazretlerini ön safta çarpışanlara kumandan olarak seçti. Kâfirleri, merkezde bulunan sevgili Peygamberimize yaklaştırmamak için bütün güçleri ile savaştılar.

 

Peygamber efendimiz dahî düşmanı geriletecek şekilde yayıyla, okuyla, kılıcıyla çarpışıyordu. Eshâb-ı kirâm canlarını dişlerine takmışlar, Peygamberimizin etrafında pervane olmuşlardı. Hazret-i Hamza, Hazret-i Ali, Hazret-i EbûDücâne, Hazret-i Sa’d bin EbîVakkâs, Hazret-i Mus’ab bin Umeyr, Hazret-i Ubeyde bin Cerrâh, Hazret-i Talha, Hazret-i Zübeyr gibi Eshâb-ı kirâm, Peygamberimizi korumaya çalışıyorlardı.

 

Pek çok Eshâbı çarpışa çarpışa şehîd oldu. Düşman gerilemişti. Zafere yaklaşılmıştı. Zafer sevinciyle yerlerini terkedenEshâb-ı kirâmın bulundukları yerden, düşman süvârileri saldırıya geçti ve Peygamber efendimize kadar sokuldular.

 

İbniKâmia denilen müşrik, Resûlullahınmübârek başına kılıcını vurdu, miğferin demiri mübârekyanaşına saplandı.

 

Dişleriyle çıkardı

Eshâb-ı kirâm, tekrar toparlanıp müşriklere saldırdı. Düşmanı Peygamberimizin yanından uzaklaştırdılar. Hazret-i EbûUbeyde’nin, sevgili Peygamberimizin mübârek yanaklarına batan demir halkaları dişleriyle çekip çıkarırken iki ön dişi kırıldı.

 

Bu savaş, Eshâb-ı kirâmın düşmanı kovalamasıyla neticelendi. 97 kadar şehîd verildi. Bunların içinde şehîdlerinserdârı Hazret-i Hamza, yeğeni Abdullah bin Cahş ile aynı kabre defnedildiler. Mus’ab bin Umeyr de bu savaşta şehîd olmuştu.

 

Hazret-i EbûUbeyde, Uhud, Hendek, Hayber gazâlarında görülmemiş şekilde cenk etti. Mekke’nin fethinde de Peygamber efendimizin yanlarında bulundu.

 

Resûlullah efendimiz, hicretin onuncu yılının Rebî’ul-evvel ayının 12’sinde, Pazartesi günü öğleden önce vefât etti. Eshâb-ı kirâm, pek çok üzülüp gözyaşı döktü. Çoğunun dili tutulup, bir müddet konuşamadı.

 

Bir karışıklık çıkabilir

Hazret-i EbûUbeyde de gözyaşlarını tutamıyordu. Bütün Eshâb-ı kirâm kan ağlıyor ve devâsız derdi çekiyordu. İçerde cenâze hazırlıklarını yaparlarken, kapı vuruldu. Gelen kimse dedi ki:

– Ebû Bekir ve Ömer burada mı?

Hazret-i Ebû Bekir ve Hazret-i Ömer cevap verdiler:

– Evet buradayız.

– Medîneliler, Benî Sa’îde Konağında toplandılar, kimin halîfe olacağını konuşuyorlar. Belli bir kimseyi daha seçemediler. Herkes, kendi kabîlesi reisinin seçilmesini istiyor. Bir karışıklık çıkabilir. Acele gelip bu işi hâllediniz.

Müslümanlar arasında büyük bir ayrılık baş göstermek üzere idi. İşte böyle bir anda, Hazret-i Ebû Bekir ile Hazret-i Ömer ve Hazret-i EbûUbeyde, oraya Hızır gibi yetiştiler. O anda, Ensârdan biri kalkıp diyordu ki:

– Bizler, Resûlullaha yardım ettik. Muhâcirler bize sığındı. Halîfe bizden olmalıdır.

 

Hâlbuki Resûlullah her yerde, sağ yanına Hazret-i Ebû Bekir’i, sol yanına Hazret-i Ömer’i alır, EbûUbeyde için de, “Bu ümmetin emînidir” buyururdu.

 

Üçü birdenbire meydana çıkınca, sanki Resûlullah kalkmış, oraya gelmiş gibi oldu. Herkes, bunların ne söyleyeceğini bekliyordu. Hazret-i Ebû Bekir, uzun bir konuşma yaptı. Sonra Hazret-i Ömer konuştu. Sonra da Hazret-i EbûUbeyde dedi ki:

– Ey Ensâr! Başlangıçta, bu dîne hizmet eden sizlerdiniz. Sakın işi önce bozan da sizler olmayasınız!

 

Sonra Hazret-i Ebû Bekir, “Size şu iki zâtı aday yaptım, birini seçiniz” diyerek, Hazret-i Ömer ve Hazret-i EbûUbeyde’yi gösterdi. Her ikisi de çekindiler, “Hazret-i Peygamberin ileri geçirdiği bir kimsenin önüne kim geçebilir!” dediler. Hazret-i Ömer buyurdu ki:

– YâEbâ Bekir! Resûlullah, seni hepimizin önüne geçirdi, elini uzat! Ben seni halîfe seçtim.

 

İlk bî’at, Hazret-i Beşir, sonra Hazret-i Ömer tarafından oldu. Sonra da Hazret-i EbûUbeyde ve diğer Eshâb-ı kirâm Hazret-i Ebû Bekir’i halîfe seçtiler.

 

Yüzleri en güzel yüz

Eğer, Hazret-i Ebû Bekir, Hazret-i Ömer ve Hazret-i EbûUbeyde hazretleri yetişmeseydi, Müslümanlar parçalanacaktı. Bu üç Eshâbın hizmeti Kıyâmete kadar unutulmayacaktır.

 

Hazret-i Ömer’in oğlu Abdullah der ki:

– Kureyş halkının içinde üç kişi vardır ki, yüzleri en güzel yüz; akılları, en selim akıl; kalbleri, en metîn kalbdir. Bunlar Hazret-i Ebû Bekir, Hazret-i Osman ve Hazret-i EbûUbeyde’dir.

 

Hazret-i EbûUbeyde bin Cerrâh, hayatını hep İslâma hizmetle geçirmiş, insanların ebedî saâdete kavuşmaları için çırpınmıştır. Kabr-i şerîfi Şam’dadır.

 

Hazret-i Ebû Bekir halîfe olunca, EbûUbeyde’yi kumandan tayin etti. Humus, Şam, Ürdün ve Filistin’i fethetmek ve oradaki insanların da İslamiyetle şereflenmeleri için gönderdi. Hazret-i EbûUbeyde, Bizanslıların, Suriye’yi kurtarmak için topladıkları büyük bir haçlı ordusunu Yermük’te karşıladı. Halîfe Hazret-i Ebû Bekir, EbûUbeyde’ye yardım için Hazret-i Hâlid bin Velid’i gönderdi.

 

İslâm kumandanları bu savaş için Hâlid bin Velîd’i başkumandan seçtiler. Düşman ordusu 240 bin, İslâm ordusu 40 bin civârında idi. Hâlid bin Velid, orduyu biner kişilik alaylara bölüp, her birine alay kumandanı tayin etti. EbûUbeyde’yi merkeze, diğer kumandanları sağ ve sol kanatlara yerleştirdi.

 

Yüzbin Rum öldürüldü

Bizans ordusu üzerine saldırıya geçildi. Savaş bütün hızıyla devam ederken, Bizans generallerinden Yorgi, Hazret-i Hâlid bin Velid’in “Allahın kılıcı” lâkabını duyarak, hidâyete gelip Müslüman oldu.

 

O da Müslümanların safında Bizanslılarla savaştı. Uzun ve çetin savaşların neticesinde, koca Rum ordusu yenilerek dağıldı. Yüzbin Rum öldürüldü. İslâm ordusundan ise 3 bin yiğit şehâdete kavuştu.

 

Bu savaşta İslâm kadınları da savaştı. Bu zafer bütün Şam beldesinin fethine sebep oldu. Zafer müjdesi halîfeye bildirildi. Sonra Hazret-i Hâlid bin Velid ve Hazret-i EbûUbeyde, “Fıhl” mevkiinde 80 bin Rum ile çarpıştılar. Onları da akşama kadar süren bir savaşta mağlup ettiler.

 

Hazret-i Ebû Bekir vefât edince, yerine geçen halîfe Hazret-i Ömer, Hazret-i EbûUbeyde’nin başkumandan olarak yine fetihlere devam etmesini emretti. EbûUbeyde, ordusuyla Humus’a hareket etti. Sulh ile Humus’u da aldı.

 

Hazret-i EbûUbeyde, ordusunu toplayarak Antakya’ya hareket etti. Maarra, lazikiye, Antaritus, Banyas, Selimiye zaptedilerek gidiliyordu. Kinnesrin’e Hazret-i Hâlid bin Velid’i gönderdi. Kendisi Haleb’e geldi. Haleb’i fethederek, Antakya’yı kuşattı. Antakya da zaptedildi.

 

Hazret-i EbûUbeydehalîfeye durumu bildiren bir rapor gönderdi. Halîfe, fethedilen yerlere, İslâm kuvvetlerinin yerleştirilmesini emretti. Bu emri yerine getiren Hazret-i EbûUbeyde, birçok kale ve şehri fethederek Fırat nehrine kadar ilerledi.

 

Fethettiği yerlere memurlar tayin ederek Kudüs’e geldi. Kudüs kuşatıldı. Kudüslüler sulh yapmak istediklerini, yalnız bu sulhta Hazret-i Ömer’in de bulunmasını, yoksa sulh yapmayacaklarını EbûUbeyde’ye bildirdiler. Durum Hazret-i Ömer’e arzedildi.

 

Hazret-i Ömer Kudüs’e geldi

Hazret-i Ömer, yerine Hazret-i Ali’yi vekil tayin ederek Kudüs’e geldi. Kudüslülerle sulh yapıldı. Hazret-i Ömer sulhtan sonra Medîne’ye döndü.

 

Rum Kayseri Heraklius, kaybettiği toprakları geri almak için harekete geçti. Büyük bir haçlı ordusu hazırladı. Hazret-i EbûUbeyde, bu karardan vaktinde haberdar olup, durumu halîfeye bildirerek, nasıl hareket edeceğini sordu.

 

Hazret-i Ömer, İran’la harbetmekte olan Hazret-i Sa’d’a emir göndererek, EbûUbeyde’ye yardım etmesini bildirdi. Hazret-i Sa’d, Ka’ka bin Amr’ıdörtbinmücâhidle yardıma gönderdi. Başkumandan Hazret-i EbûUbeyde, Şam’ın Cezire ile irtibatını keserek, haçlı ordusunun üzerine yüklendi. Kısa zamanda haçlı ordusunu perişan ederek büyük bir zafer daha kazandı.

 

Şam’da 639 senesinde, veba hastalığı salgın hâlde olup, çok Müslümanın ölümüne sebep olmuştu. Hazret-i EbûUbeyde de bu salgına yakalandı. Öleceğini anlayınca, orada hazır bulunanlara bir vasiyetinin olduğunu bildirdi. Vasiyetinde buyurdu ki:

– Namazınızı kılınız! Orucunuzu tutunuz! Sadakanızı veriniz! Haccınızı yapınız! Birbirinize iyilikte bulununuz! Âlimlere ve büyüklerinize itaat ediniz! Dünyaya aldanmayınız!

 

İnsanların en akıllısı Allahüteâlânın emirlerini yerine getirenlerdir. Hepinize Allahüteâlânın selâm ve rahmetini, lutuf ve bereketini niyâz ederim. HaydiyâMu’âz, cemaate namazı kıldır!

 

Yemin ederim ki…

Bu sözleri söyledikten sonra gözlerini yummuş, yerine Mu’âz bin Cebel’i vekil etmişti. Vefât ettiğinde 58 yaşında idi.

 

Mu’âz bin Cebel hazretleri cemaate bir hutbe okudu. Burada buyurdu ki:

– Yemin ederim ki, EbûUbeyde gibi, dinine bağlı, temiz ve merhametli insanlar çok azdır. Dünyaya hiç meyletmeyen, emrindekilere hep iyiliği ve birbirlerini sevmeyi emreden bu mübârekEbûUbeyde hazretlerine hakkınızı helâl edin ve duâ ediniz!

 

Hazret-i EbûUbeyde bin Cerrâh, fazîlettimsâli bir zâttı. Allahüteâlânın emirlerinden dışarı çıkmazdı. Peygamber efendimize muhabbeti pek ziyâde idi. Resûlullah efendimizden aldığı bir emri yerine getirmek için, canını fedâdan çekinmezdi. Zühd ve takvâ sâhibi, pek merhametli idi.

 

Askerlerine ve tebaasına çok şefkatli idi. Hazret-i Ömer, Şam’a gittiği zaman, kendisini karşılayanlara, “Kardeşim EbûUbeyde nerede?” diye sorduğunda, “Geliyor efendim” diyerek gelmekte olan Hazret-i EbûUbeyde’yi gösterdiler.

 

Sağlığında, Cennet ile müjdelenen iki büyük Sahâbî selâmlaştılar. Hazret-i EbûUbeyde, Hazret-i Ömer’e,

– Buyurunuz yâEmîr-el-Mü’minîn, diyerek, onu evine götürdü.

 

Hazret-i Ömer, EbûUbeyde’nin evinin içini görünce buyurdu ki:

– Nerede senin eşyan? Burada bir keçe, bir kırba gibi şeylerden başka bir şey yok. Sen emîrsin, senin burada yiyecek bir şeyin yok mu?

 

Seni değiştirmedi

Hazret-i EbûUbeyde, ona bir zenbil getirerek, içinden birkaç lokma çıkardığında, Hazret-i Ömer ağlamaya başladı. Bunun üzerine EbûUbeyde dedi ki:

– Sen bizlere, “Kuşluk vakti dinlenmemize yetecek kadar şey bize kâfi” demiştin. Bu kadarı da bizim için kuşluk dinlenmesine kâfidir. Bunun üzerine iyice duygulanan Hazret-i Ömer, buyurdu ki:

– Ey kardeşim EbûUbeyde, dünya herkesi değiştirdi, yalnız seni değiştiremedi.

 

Bir defa Hazret-i Ömer, Hazret-i EbûUbeyde’nin şahsına dört bin dirhem göndermiş ve bu parayı ona götürecek elçiye tenbih etmişti:

– Dikkat et, bakalım bu parayı ne yapacak?

 

Hazret-i EbûUbeyde, bu parayı aldıktan sonra, onu hemen askerleri arasında taksim etti. Elçi, geri dönünce hâdiseyi anlattığında, Hazret-i Ömer de buyurdu ki:

– Hamdolsun ki, Müslümanlar arasında böyle insanlar var.

 

Peygamberimizin huzuruna 630 senesinde, Necrân’dan bir Hıristiyan heyeti geldi. Uzun konuşmalardan sonra, Resûlullah efendimizin Peygamber olduğunu kabûl ettiler. Ve dediler ki:

– YâResûlallah! Eshâbından bir emîn kimseyi bizimle beraber gönder, zekâtlarımızı, vergilerimizi ona verelim!

Peygamberimiz de yemin edip, buyurdu ki:

– Gâyetemîn bir kimseyi sizinle gönderirim.

 

Kalk yâEbâUbeyde!

Eshâb-ı kirâm, emîn olarak kimin şerefleneceğini merak ediyorlardı. Resûlullah efendimiz buyurdu ki:

– Kalk yâEbâUbeyde! Ümmetimin emîni işte budur!

 

Hazret-i EbûUbeyde bu müjdeye kavuşunca, sevincinden ağladı. Hazret-i EbûUbeyde vazifesini çok güzel yapmış, dönüşünde hazineyi altınla doldurmuştu. Dönüşünde Eshâb-ı kirâm onu karşılamaya çıktılar. Resûlullah efendimiz, Eshâbını bu hâlde görünce, gülümseyerek onlara buyurdu ki:

– Öyle sanıyorum ki, siz, EbûUbeyde’nin hayli dünyalıkla geldiğini duydunuz, onu sevinçle karşılıyorsunuz!

Onlar da, “Evet yâResûlallah” diye tasdik ettiler.

 

Bunun üzerine Resûlullah efendimiz buyurdu ki:

– Sevininiz ve sizi sevindirecek ni’metleri bundan böyle her zaman umunuz! Vallahi bundan sonra, sizin fakir olacağınızdan korkmam. Fakat sizin için korktuğum bir şey varsa, o da, sizden önce gelip geçen ümmetlerin önüne dünya ni’metlerinin yayıldığı gibi, sizin önünüze de yayılarak, onların birbirlerine haset ettikleri ve nefsaniyet güttükleri gibi, sizin de birbirlerinize düşmeniz ve onların helâk oldukları gibi sizin de mahvolup gitmenizdir.

 

Resûlullah efendimiz sahil tarafına bir sefer düzenleyip, Hazret-i EbûUbeyde bin Cerrâh’ı, emîr tayin etti. Bu sefere 300 Eshâb-ı kirâm katılmıştı. Hazret-i Câbir der ki:

Biz bu yola çıktık. Hazret-i EbûUbeydemücâhidlere, yanlarında ne kadar erzak varsa getirmelerini emretti. Getirilen erzakı bir araya topladı ki, bu toplanan erzak, iki dağarcık hurmadan ibâretti.

 

EbûUbeyde, bu hurmadan hergün azar azar vererek bizi geçindiriyordu. Nihayet hurmalar tükenince, yokluğunun acısını tattık.

 

Bize de yediriniz!

Sonra deniz sahiline vardık. Bir de ne görelim? Deniz sahilinde kocaman bir balık bulunuyordu. Bunu, deniz sahile atmıştı. EbûUbeyde bize dedi ki:

– Bu deniz mahlûkunun etinden yiyiniz! Biz de yedik. Medîne’ye dönüp, Resûlullah efendimizin yanına geldiğimizde, bu vak’ayıarzettik. Peygamber efendimiz de buyurdu ki:

– Azîzmücâhidler, yiyiniz! Allahüteâlâ onu denizden rızıklanmanız için çıkarmıştır. Yanınızda varsa bize de yediriniz!

Ve getirilen etten yediler.

 

Rum Kayseri Heraklius’un büyük ordularını perişan eden İslâm askerlerinin başkumandanı EbûUbeyde bin Cerrâh hazretleri, zafer kazandığı her şehirde adamlarını bağırtarak, Rumlara halîfe Hazret-i Ömer’in emirlerini bildirirdi. Humus şehrini alınca da buyurdu ki:

Ey Rumlar! Allahüteâlânın yardımı ile ve halîfemiz Ömer’in emrine uyarak, bu şehri de aldık. Hepiniz ticaretinizde, işinizde, ibâdetlerinizde serbestsiniz! Sizi koruyacağız!

 

Malınıza, canınıza, ırzınıza kimse dokunmayacaktır! İslâmiyetin adâleti aynen size de tatbik edilecek, her hakkınız gözetilecektir!

 

Dışardan gelen düşmana karşı, Müslümanları koruduğumuz gibi, sizi de koruyacağız! Bu hizmetimize karşılık olmak üzere, Müslümanlardan hayvan zekâtı ve uşr aldığımız gibi, sizden de, senede bir kere cizye vermenizi istiyoruz. Size hizmet etmemizi ve sizden cizye almamızı Allahüteâlâ emretmektedir.

 

Humus Rumları, cizyelerini seve seve getirip, BeytülmâlemîniHabîb bin Müslim’e teslim ettiler. Bu arada Heraklius’un, bütün memleketinden asker toplayarak, Antakya’ya hücûma hazırlandığı haberi alınınca, Humus şehrindeki askerlerin de, Yermük’teki kuvvetlere katılmasına karar verildi.

 

Cizyeleri geri alın!

Bunun üzerine EbûUbeyde hazretleri, şehirde memurların şöyle bağırmalarını emretti:

 

Ey Hıristiyanlar! Size hizmet etmeye, sizi korumaya söz vermiştim. Buna karşılık, sizden cizye almıştım. Şimdi ise, halîfenin emri üzerine, Heraklius ile gazâ edecek olan kardeşlerime yardıma gidiyorum. Size verdiğim sözde duramayacağım. Bunun için hepiniz Beytülmâle gelip, cizyelerinizi geri alın! İsimleriniz ve verdikleriniz, defterimizde yazılıdır.

 

Suriye şehirlerinin çoğunda da böyle oldu. Hıristiyanlar Müslümanların bu adâletini, bu şefkatini görünce, senelerden beri Rum imparatorlarından çektikleri zulümlerden ve işkencelerden kurtuldukları için bayram yaptılar.

 

Sevinçlerinden ağladılar. Çoğu da seve seve Müslüman oldu. Kendi arzûlarıile, Rum ordularına karşı İslâm askerine câsusluk yaptılar.

 

Hazret-i Ömer, EbûUbeyde hazretlerini çok severdi. Hattâ bir gün Hazret-i Ömer arkadaşlarına sordu:

– Allahüteâlânındînine hizmet için ne isterdiniz?

 

Biri hizmet için ev dolusu altın, bir başkası da mücevher istedi. Onlar da Hazret-iÖmer’e sordular:

– Sen ne isterdin?

Hazret-i Ömer de şöyle buyurdu:

– Ben de EbûUbeyde bin Cerrâh gibi emin arkadaşlarımın olmasını isterdim. Bunlar ile dînin yayılmasına hizmet ederdim.

 

Şam’ın fethinde, Müslümanların, tarihin şeref levhasına geçmesine sebep bir olay olmuştur. İslâmiyeti kendilerine ezeli düşman gören Batı için, ibretlik vesîkalardan biri olan bu olay, şöyle meydana geldi:

 

Şam’ın fethinde, Hâlid bin Velid hazretleri, şehrin bir tarafından girdi. Kendisine karşı koyulduğu için, kılıç kullanarak şehirde ilerliyordu. Hedefi, o zaman için şehrin en büyük kilisesi olan şimdiki Câmi-i Emevî idi.

 

Aynı anda kiliseye girdiler

Şehrin diğer tarafından da, EbûUbeyde bin Cerrâh hazretlerinin komutasındaki askerler ilerliyordu. Fakat, buradaki halk kendisine karşı koymuyordu. Bunun için rahat bir şekilde kılıç kullanmadan ilerliyorlardı. Tabiî ki, bunun ilk hedefi de, şehrin en büyük kilisesi idi.

 

Müslümanlar, İslâm şehri olduğunun simgesi olarak, kılıç zoru ile aldıkları şehrin en büyük kilisesini câmiye çevirir, diğer kiliselere dokunmazlardı. İstanbul’un fethinde olduğu gibi.

 

Bu iki büyük kumandan, aynı anda iki ayrı kapıdan bu kiliseye girdiler. Ve kilisenin ortasında birbirleri ile karşılaştılar.

 

Bu büyük zaferden dolayı, birbirlerini tebrik için kucaklaştılar. Hâlid bin Velid hazretleri, kilisenin câmiye çevrilmesini istedi. Bu teklife, Hazret-i EbûUbeyde karşı çıktı:

– YâHâlid! Bilmez misin, sulh, barış yolu ile alınan şehrin kiliselerine dokunulmaz!

– Fakat ben kılıç kullanarak buraya geldim.

– Ben ise kılıç kullanmadım, barış yolu ile buraya kadar geldim.

– Peki o zaman ne yapacağız yâEbâUbeyde?

– Kilisenin yarısı yine kilise olarak kalacak, diğer yarısı câmiye çevrilecek! Çünkü, kilisenin yarısı kılıç zoruyla, diğer yarısı sulh yoluyla alındı.

O meşhur Bizans generallerini karşısında heybetinden titreten Hâlid bin Velid’in, karara en ufak bir şekilde bile tepkisi olmadı. Hattâ,EbûUbeyde bin Cerrâh hazretlerine teşekkür etti.

Yarısı câmiye çevrildi

Bu hâdiseden sonra, kilisenin yarısı câmiye çevrildi. Melik bin Mervan zamanına kadar bu böyle devam etti. Mervan kilisenin tamamını câmiye çevirdi. Hıristiyanlar mecburen buna râzı oldular.

EbûUbeyde bin Cerrâh hazretleri, sağ iken, Cennet ile müjdelenen on Sahâbîden biridir. “Ümmetin Emîni” lâkabıyla övülen yüce Sahâbînin asıl ismi, Âmir bin Abdullah bin Cerrâh’tır. Bütün gazâlarda bulundu. Çok kahraman idi.

Sevgili Peygamberimizin yanında bütün gazâlarda bulundu. Peygamber efendimizin şu hadîs-i şerîfleriyle şereflendi:

– Ebû Bekir Cennettedir. Ömer Cennettedir. Osman Cennettedir. Ali Cennettedir. Talha Cennettedir. Zübeyr Cennettedir. Abdurrahman İbniAvf Cennettedir. Sa’dibniEbîVakkâs Cennettedir. Sa’îdİbniZeyd Cennettedir. EbûUbeydeibnilCerrâh Cennettedir.